As 10 parábolas mais importantes de Jesus

3 Un na(er) schwätzt vieles zue nene in Glichnisse un het gsait: lueg (gib obacht), s goht ä Säma üs, z saje.

4 Un indäm er sajt, flegt ebis uf d Wäg; do kumme d Vegel un fräße's uf.

5 Ebis flegt uf felsige Bode, wos nit viel Erde het, un goht bald uf, wels kei defi Erde het.

6 Als aba d Sunne ufgoht, vuwelkts, un wels keini Wurzle het, vudorrts.

7 Ebis flegt unda d Dorne; un d Dorne wuchse nuff un erschtickte's.

8 Ebis flegt uf guetes Land un trait Frucht, ebis hundertfach, ebis sechzigfach, ebis driißigfach.

9 Wer Ohre het, der soll härä!

25 Un lueg, do schtoht ä Schriftglehrte uf, vusuecht nen un sait: Meischta, was mueß i(ich) doe, daß i(ich) des ewige Läbä greg (ererbe)?

26 Er aba sait zue nem: Was schtoht im Gesetz gschriebe? Was liesesch dü?

27 Er git zantwort un sait: "Dü sollsch d Herrn, di Gott, liebe vu ganzem Herze, vu ganza Seele, vu alle Kräfte un vu ganzem Gmet, un di Nächschte we dich selbscht" (5. Moses 6,5; 3. Moses 19,18).

28 Er aba sait zue nem: Dü hesch recht gantwortet; doe des, so wirsch dü läbä.

29 Er aba wot sich selbscht guet schtellä un sait zue Jesus: Wer isch denn mi Nächschte?

30 Do git Jesus antwort un sait: S war ä Mensch, der goht vu Jerusalem nab nohch Jericho un flegt unda d Raiba (Deb, Vubrecha); de zen nen üs un schle nen un mache sich dvu un len nen halbdot liege.

31 Ä Prieschter isch aba di selbi Schtroß abezoge; un als er nen sieht, goht er vorbi.

32 genau so au ä Levit: als er zue dr Schtell kummt un nen sieht, goht er vorbi.

33 Ä Samariter aba, der uf dr Reise war, kummt dohi; un als er nen sieht, jammats nen;

34 un er goht zue nem, gießt El un Wi uf sini Wunde un vubindet sie, hebt nen uf si Tier un bringt nen in ä Herberge un vusorgt nen.

35 Am nägschte Dag zeht er zwei Silbagrosche üsä, git sie däm Wirt un sait: Vusorg nen; un wenn dü me üsgibscht, will i(ich) dir's zahle, wenn i(ich) wiedakumm.

36 Wer vu däne draie, meinsch dü, isch dr Nächste gsi däm, der unda d Raiba (Deb, Vubrecha) gflogä war?

37 Er sait: Der d Barmherzigkeit a nem doet het. Do sait Jesus zue nem: So gang hi un does gnau so!

4 Wela Mensch isch unda äich, der hundat Schof het un, wenn er eins vu nene vuliert, nit de nineninzig in dr Wüschte lost un goht däm vulorene nohch, bis er's findet?

5 Un wenn er's gfunde het, so legt er sich's uf d Schulta volla Fräid(Freud).

6 Un wenn er heimkummt, rueft er sini Freunde un Nochbere un sait zue nene: Fräie(Freuet) äich mit ma(mir); denn i(ich) ha mi Schof gfunde, des vulore war.

7 Ich sag äich: So wird au Fräid(Freud) im Himmel si iba ei Sinda, der Buße doet, me als iba nineninzig Grechti, de d Buße nit bruche.

11 Un na(er) sait: Ä Ma het zwei Buebä.

12 Un dr jingere vu nene sait zum Vada (Babbe): Gib ma(mir), Vada (Babbe), des Erbdeil, des ma(mir) zueschtoht. Un na(er) deilt Hab un Guet unda sie.

13 Un nit lang dnohch sammlet dr jingere Bue alles zämme un zeht in ä fernes Land; un dert bringt da(er) si Erbdeil durch mit Prasse.

14 Als sa(er) etze all des vubrucht het, kummt ä großi Hungasnot iba jenes Land, un er fangt a z darbe

15 un goht hi un hängt sich a ä Birga vu däm Land; der schickt nen uf si Acka, d Säue z hete.

16 Un na(er) wot, si Ranze mit d Schote fille, de de Säue fräße; un nemads git sem.

17 Do goht da(er) in sich un sait: We vieli Dagelehna het mi Vada (Babbe), de Brot in Massig(Fülle) hän, un i(ich) vugang do vor Hunga!

18 Ich will mi ufmache un zue minem Vada (Babbe) go un zue nem sage: Vada (Babbe), i(ich) ha gsindigt gege d Himmel un vor dir.

19 Ich bi etze nimi wert, daß i(ich) di Bue heiß; mach mi zue einem vu dinene Dagelehna!

20 Un na(er) macht sich uf un kummt zue sinem Vada (Babbe). Als sa(er) aba noh wit wäg war, luegt si Vada (Babbe), nohch rem uns(us) un s jammat nen; do lauft er un flegt nem um d Hals un küßt nen.

21 D Bue aba sait zue nem: Vada (Babbe), i(ich) ha gsindigt gege d Himmel un vor dir; i(ich) bi etze nimi wert, daß i(ich) di Bue heiße doe.

22 Aba dr Vada (Babbe) sait zue sinene Knecht: Hole schnell des beschte Gwand (Häß) her un zeht s nem a un gen nem ä Ring a sini Hand un Schoeh a sini Feß

23 un hole des gmäschtete Kalb un schlachtet's; len uns(us) ässä un fröhlich si!

24 Denn der mi Bue war dot un isch wieda lebändig wore; er war vulore un isch gfunde worde. Un sie fange a, fröhlich z si.

25 Aba dr eltere Bue war uf fem Feld. Un als er nooch zum Hus kummt, härt er Singe un Tanze

26 un reft zue sich eina vu d Knecht, un frogt, was des wär.

27 Der aba sait nem: Di Brueda isch kumme, un di Vada (Babbe) het des gmäschtete Kalb gschlachtet, wel er nen gsund wieda het.

28 Do wird er zornig un wot nit inegoh. Do goht si Vada (Babbe) üsä un bittet nen.

29 Er git zantwort aba un sait zue sinem Vada (Babbe): Lueg, so vieli Johr dien i(ich) dir un ha di Gebot noh ne ibaträte, un dü hesch ma(mir) ne ä Bock ge, daß i(ich) mit minene Freunde fröhlich gsi wär.

30 Etze aba, do der di Bue kumme isch, der di Hab un Guet mit Hure vupraßt het, hesch dü nem des gmäschtete Kalb gschlachtet.

31 Er aba sait zue nem: Mi Bue, dü bisch alliziit bi ma(mir), un alles, was mi isch, des isch di.

32 Dü solltscht aba fröhlich un guete Muetes si; denn der di Brueda war dot un isch wieda lebändig wore, er war vulore un isch wiedagfunde.

45 Ebeso glicht s Himmelrich nem Kaufma (Händla), der gueti Perle suecht,

46 un als sa(er) ä koschtbari Perle findet, goht da(er) hi un vukauft alles, was sa(er) het, un kauft sie.

9 Er sait aba zue ä baar, de sich ibilde, fromm zue si, un hän nen vuachtet, des Glichnis:

10 S gehn zwei nuf in d Tempel, um z bäte, dr eine ä Pharisäer, dr andre ä Zöllna.

11 Der Pharisäer schtoht fir sich un bäte so: Ich dank dir, Gott, daß i(ich) nit bi we de andre Lit, Raiba (Deb, Vubrecha), Gauna, Ehebrecha odr au we der Zöllna.

12 Ich fascht zweimol in dr Wuche un gib d Zehnte vu allem, was i(ich) inihm.

13 Dr Zöllna aba schtoht vu wietem, wot au de Auge nit ufhebe zum Himmel, sundern schlat a sini Bruscht un sait: Gott, bi ma(mir) Sinda gnädig!

14 Ich sag äich: Der goht fir grecht bfunde nab in si Hus, nit selle. Denn wer sich selbscht hoch macht , der wird niedrig gmacht wäre; un wer sich selbscht niedrig macht, dr wird hoch gmacht wäre.

14 Denn s isch we mit nem Mensch, der üßa Land goht: er reft sini Knecht un vuträut ne si Vumöge (Hab un Guet) a;

15 däm eine git da(er) fünf Zentna Silba, däm andere zwei, däm dritte eina, jeda we na Tichtig isch, un zeht fort.

16 Gli goht der hi, der fünf Zentna gregt het, un handelt mit ne un gwinnt witeri fünf dzue.

17 Ebeso gwinnt der, der zwei Zentna gregt het, zwei witeri dzue.

18 Der aba eina gregt het, goht hi, grabt ä Loch in d Erde un vuschteckt des Geld vu sinem Herr.

19 Nohch langa Ziit kummt dr Herr vu d Knecht un forderet Antwort vu nene.

20 Do kunnt dzue, der fünf Zentna gregt het, un legt witeri fünf Zentna dzue un het gsait: Herr, dü hesch ma(mir) fünf Zentna avuträut; lueg (gib obacht) do, i(ich) ha dmit witeri fünf Zentna gwunne.

21 Do het si Herr zue nem gsait: Recht so, dü tichtige un treue Knecht, dü bisch iba wenigem treu gsi, i(ich) will di iba viel anesitzä; gang inä zue dines Herrn Fräid(Freud)!

22 Do kunnt au dzue, der zwei Zentna gregt het, un het gsait: Herr, dü hesch ma(mir) zwei Zentna avuträut; lueg (gib obacht) do, i(ich) ha dmit zwei witeri gwunne.

23 Si Herr het gsait zue nem: Recht so, dü tichtige un treue Knecht, dü bisch iba wenigem treu gsi, i(ich) will di iba viel anesitzä; gang inä zue dines Herrn Fräid(Freud)!

24 Do kunnt au dzue, dr ei Zentna gregt het, un het gsait: Herr, i(ich) ha gwüßt, daß dü ä härte Ma bisch: dü erntesch, wo dü nit gsajt hesch, un sammelsch i, wo dü nit üsgschtreut hesch;

25 un i(ich) ha mi gfirchtet, bi hi gange un ha di Zentna in dr Erde vuschteckt. lueg (gib obacht), do hesch dü des was Dir isch.

26 Si Herr aba git zantwort un het gsait zue nem: Dü bese un fule Knecht! Dü hesch gwüßt, daß i(ich) ernte, wo i(ich) nit gsajt ha, un isammle, wo i(ich) nit üsgschtreut ha?

27 Dann(Dnoh) hättesch dü mi Geld zue d Wechsler bringe solle, un wenn i(ich) kumme wär, hät i(ich) Mins wiedagregt mit Zinse.

28 Drum riße nem d Zentna wäg un gen nen däm, der zehn Zentna het.

29 Denn wer do het, däm wird ge wäre, un na(er) wird d Massig(Fülle) ha; wer aba nit het, däm wird au, was sa(er) het, gnumme wäre.

30 Un den unnütze Knecht werft ins Dunkle üsä; do wird si Hiile un Zähneklappere.

19 S war aba ä riche Ma, der het Klamotte in Purpur un koschtbare Leine un läbt alli Däg herrlich un in Fräid(Freud).

20 S war aba ä Arme mit Name Lazarus, der liet vor sinere Dire voll mit Gschwire

21 un wot, sich satt ässä mit däm, was vum Riche Disch abeflegt; dzue kumme au d Hund un leckte sini Gschwire.

22 S isch bassiert, daß der Arme schtirbt, un er wird vu d Engel trage in Abrahams Schoß. D riche Ma aba schtirbt au un wird beerdigt.

23 Als sa(er) etze in dr Hell war, hebt er sini Auge uf vu sinere Qual un sieht Abraham vu wietem un Lazarus in sinem Schoß.

24 Un na(er) reft: Vada (Babbe) Abraham, erbarm di un schick Lazarus, dmit da(er) d Schpitze vu sinem Finga ins Wassa täucht un ma(mir) d Zunge kehlt; denn i(ich) lied Pein in däne Flamme.

25 Abraham aba sait: Bedenk, Bue, daß dü di Guetes gregt hesch in dinem Läbä, Lazarus dgege het Beses gregt; etze wird er do treschtet, un dü wirsch gquällt.

26 Un dribanüs bschtoht zwische uns(us) un äich ä großi Kluft, daß nemads, der vu do zue äich niba will, derthi kumme ka un au nemads vu dert zue uns(us) riba.

27 Do sait da(er): So bitt i(ich) di, Vada (Babbe), daß dü nen schicksch zue minem Vada (Babbe) ins Hus;

28 denn i(ich) ha noh fünf Breda, de soll la warne, dmit sie nit au kumme an dän Platz dr Qual.

29 Abraham sait: Sie hän Moses un d Prophete; de solle sie häre.

30 Er aba sait: Nei, Vada (Babbe) Abraham, sundern wenn eina vu d Dote zue nene goht, so däte sie Buße doe.

31 Er sait zue nem: Häre sie Moses un d Prophete nit, so wäre sie sich au nit ibaziige losse, wenn jemads vu d Dote ufschtoh dät.

24 Er legt tene ä anderes Glichnis vor un het gsait: Des Himmelrich glicht nem Mensche, der guete Some uf si Acka sajt.

25 Als aba d Lit schlofe, kummt si Fäind un sajt Unkrut zwische d Weize un goht dvu.

26 Als drno d Saat gwachse isch un Frucht bringt, do findet sich au des Unkrut.

27 Do schtehn d Knecht zum Husvada un hän gsait: Herr, hesch dü nit guete Some uf di Acka gsajt? Woher het da(er) denn des Unkrut?

28 Er het gsait zue nene: Des het ä Fäind doe. Do sage d Knecht: Willsch dü denn, daß ma(mir) higehn uns üsjäte?

29 Er het gsait: Nei! dmit ihr nit au d Weize mit üsriße, wenn ihrs Unkrut üsjätet.

30 Len beides mitänanda wachse bis zue d Ernte; un um d Ernteziit will i(ich) zue d Schnitter sage: Sammle zerschts Unkrut un bindets in Bindel, dmit mas vubrenne ka; aba d Weize sammlet ma(mir) in mi Schichä.

1 Dann(Dnoh) wird des Himmelrich gliche zehn Jungfraue, de ihri Lampe (Funzle) nähmä un gehn üsä, däm Bräutigam entgegä.

2 Aba fünf vu nene ware dumm, un fünf ware schlau.

3 Di dumme nähmä ihri Lampe (Funzle), aba sie nähmä kei El mit.

4 Di schlaue aba nähmä El mit in ihre Kanne, samt ihre Lampe (Funzle).

5 Als drno dr Bräutigam lang usbliebt, wäre sie alli med un schlofe i.

6 Um midde in d Nacht aba hert ma lutes Ruefe: lueg (gib obacht), dr Bräutigam kummt! Gehn üsä, nem entgegä!

7 Do sin de Jungfraue ufgschtande un mache ihri Lampe (Funzle) parat.

8 Di dumme aba sage zue d schlaue: Gen uns(us) vu äirem El, denn unsri Lampe (Funzle) gen üs.

9 Do antworte di schlaue un hän gsait: Nei, sunscht doet s fir uns(us) un äich nit gnoe si; gehn aba zum Kaufma (Händla) un kaufe fir äich selba El.

10 Un als sie higehn z kaufe, kummt dr Bräutigam; un de parat ware, gehn mit nem inä zue d Hochziit, un Dire isch vuschlosse.

11 Schpäta kumme au di andere Jungfraue un hän gsait: Herr, Herr, doe uns(us) uf!

12 Er git zantwort aba un het gsait: Gwiß, i(ich) sag äich: Ich kenn äich nit.

13 Drum wachet! Denn ihr wißt nit Dag noh Schtund.