1 Sit jy aan om saam met 'n heerser te eet, let dan net op wat voor jou is,
2 en sit 'n mes op jou keel as jy 'n goeie eetlus het.
3 Moenie sy lekker ete begeer nie, want dit is bedrieglike spys.
4 Vermoei jou nie om ryk te word nie, laat staan jou slimheid.
5 Sou jy jou oë daarop laat afvlieg? Maar weg is dit! want skielik maak dit vir hom vlerke en vlieg soos die arend na die hemel toe!
6 Eet nie die brood van een wat afgunstig is nie, en begeer nie sy lekker ete nie.
7 Want soos hy in sy siel bereken, so is hy; eet en drink, sê hy vir jou, maar sy hart is nie met jou nie.
8 Jou stukkie wat jy geëet het, sal jy uitspuug; en dan het jy jou vriendelike woorde verspil.
9 Spreek nie voor die ore van 'n dwaas nie, want hy sal die verstandigheid van jou woorde verag.
10 Verlê die ou grenslyne nie, en kom nie op die landerye van die wese nie.
11 Want hulle Verlosser is sterk, Hy sal hulle saak teen jou verdedig.
12 Bring jou hart na die tug en jou oor na woorde van kennis.
13 Hou die tug nie terug van die seun nie; as jy hom met die roede slaan, sal hy nie sterwe nie.
14 Jy sal hom wel met die roede slaan, maar sy lewe van die doderyk red.
15 My seun, as jou hart wys word, dan sal my hart hom ook verheug.
16 En my niere sal jubel as jou lippe spreek wat reg is.
17 Laat jou hart die sondaars nie beny nie, maar wees die hele dag in die vrees van die HERE.
18 Waarlik, daar is 'n toekoms, en jou hoop sal nie verydel word nie.
19 Hoor, my seun, en word wys, en rig jou hart reguit op die weg.
20 Wees nie onder die wynsuipers nie, onder die wat as vrate hulle hart ophaal.
21 Want 'n drinker en 'n vraat sal arm word, en slaperigheid laat stukkende klere dra.
22 Luister na jou vader wat jou verwek het, en verag jou moeder nie as sy oud geword het nie.
23 Koop waarheid en verkoop dit nie, ook wysheid en tug en verstand.
24 Die vader van 'n regverdige juig baie; en as iemand 'n wyse verwek het, dan is hy bly oor hom.
25 Laat jou vader en jou moeder bly wees, en laat sy juig wat jou gebaar het.
26 My seun, gee my jou hart, en laat jou oë 'n welgevalle hê in my weë.
27 Want 'n hoer is 'n diep kuil, en 'n ontugtige vrou is 'n nou put.
28 Sy lê ook en loer soos 'n rower en vermeerder die ontroues onder die mensdom.
29 By wie is "Ag!"; by wie is "Wee my!"; by wie is getwis; by wie is geklaag; by wie is wonde sonder oorsaak; by wie is dofheid van oë?
30 By die wat l t opbly by die wyn, by die wat ingaan om gemengde drank te proe.
31 Kyk nie na die wyn as dit rooiagtig lyk, as dit sy glans gee in die beker, glad na binne gly nie:
32 op die end byt dit soos 'n slang en spuug gif uit soos 'n basilisk.
33 Jou oë sal vreemde dinge sien en jou hart verkeerde dinge spreek;
34 en jy sal wees soos een wat in die hart van die see lê en soos een wat op die top van die mas lê.
35 Hulle het my geslaan, sê jy dan, ek het geen pyn gevoel nie; hulle het my neergeslaan, ek het dit nie gemerk nie! [ (Proverbs 23:36) Wanneer sal ek wakker word? Dan sal ek dit weer opnuut soek. ]
1 Ki te noho tahi korua ko te rangatira ki te kai, ata whakaaroa marietia tera i tou aroaro:
2 Whakapakia he maripi ki tou korokoro, ki te mea he tangata kakai koe.
3 Kaua e hiahia ki ana mea reka: he kai tinihanga hoki era.
4 Kaua e taruke ki te mea taonga: kati tau mea ki tou matauranga.
5 E anga mai ranei ou kanohi ki taua mea korekore nei? He pono hoki ka whai parirau te taonga, koia ano kei te ekara, rere ana whaka te rangi.
6 Kaua e kainga te kai a te tangata kanohi kino, kei minamina hoki koe ki ana mea reka.
7 Ko tana hoki e mea ai i roto i a ia, pera tonu ia: E kai, e inu; koia tana kupu ki a koe; kahore ia ona ngakau ki a koe.
8 Ko te kongakonga i kainga e koe, ka ruakina e koe, ka maumauria ano hoki au kupu reka.
9 Kaua e korero ki nga taringa o te kuware; ka whakahawea hoki ia ki te whakaaro nui o au kupu.
10 Kei whakanekehia e koe te rohe tawhito; kei haere koe ki nga mara a te pani:
11 No te mea he kaha to ratou kaiwhakaora; ka tohea e ia ta ratou tohe ki a koe.
12 Anga atu tou ngakau ki te ako, me ou taringa ki nga kupu o te matauranga.
13 Kaua e tohungia te whiu ki te tamaiti: ki te patua hoki ia e koe ki te rakau, e kore ia e mate.
14 Tatatia ia e koe ki te rakau, a ka whakaorangia e koe tona wairua i te reinga.
15 E taku tama, ki te whakaaro nui tou ngakau, ka koa hoki toku ngakau, ae ra, toku nei ano:
16 Ae ra, ka hari oku whatumanawa, ina korero ou ngutu i nga mea tika.
17 Kei hae tou ngakau ki te hunga hara; engari kia wehi koe ki a Ihowa, a pau noa te ra.
18 He pono hoki tera ano he whakautu; e kore ano hoki tau i tumanako ai e hatepea atu.
19 Whakarongo ra, e taku tama, kia whai whakaaro hoki koe, a whakatikaia tou ngakau i te ara.
20 Kei uru ki te hunga kakai waina; ki te hunga pukukai kikokiko:
21 No te mea ka tutuki tahi te tangata inu raua ko te tangata kakai ki te rawakore; he tawhetawhe hoki te kakahu a te momoe mo te tangata.
22 Whakarongo ki tou papa nana koe; kaua hoki e whakahawea ki tou whaea ina ruruhi ia.
23 Hokona te pono, kaua hoki e whakawhitiwhitia; ae ra, te whakaaro nui, te ako hoki, me te matauranga.
24 Nui atu hoki te koa o te papa o te tangata tika; a, ko te tangata e whanau he tama whakaaro nui mana, ka hari ia ki a ia.
25 Kia hari tou papa raua ko tou whaea, ina, kia koa te wahine i whanau ai koe.
26 E taku tama, homai tou ngakau ki ahau, kia manako ano hoki ou kanohi ki aku ara.
27 No te mea he rua hohonu te wahine kairau; he poka kuiti te wahine ke.
28 Ae ra, ka whanga ia ano he kaipahua, a ka whakatokomahatia e ia nga tangata poka ke.
29 Ko wai e aue? Ko wai e tangi? Ko wai e totohe? Ko wai e ngangautia? Ko wai e maru, he mea takekore? Ko wai e whero tonu ona kanohi?
30 Ko te hunga e noho roa ana ki te waina; ko te hunga e haere ana ki te rapu i te waina whakaranu.
31 Kaua e titiro ki te waina i te mea e whero ana, ina puta tona kara i roto i te kapu, ina mania tona heke.
32 Tona tukunga iho ano he nakahi e ngau ana, koia ano kei te wero a te neke.
33 E kite hoki ou kanohi i nga mea rereke, a ka puta he kupu rereke i tou ngakau.
34 Ae ra, ka rite koe ki te tangata e takoto ana i waenga moana, ki te tangata ranei e takoto ana i te tihi o te rewa.
35 A ka mea koe, Patua ana ahau e ratou, a kihai ahau i mamae; tatatia ana ahau e ratou, a kihai ahau i mohio: a hea ahau ara ake ai? Ka rapua ano e ahau.