1 Wees nie afgunstig op die kwaaddoeners nie, en begeer nie om met hulle saam te wees nie.

2 Want hulle hart bedink verwoesting, en hulle lippe spreek moeite.

3 Deur wysheid word 'n huis gebou, en deur verstand word dit bevestig;

4 en deur kennis word die kamers gevul met allerhande kosbare en lieflike goed.

5 'n Wyse man is sterk, en 'n man van kennis ontwikkel krag.

6 Want deur goeie oorleg kan jy voorspoedig oorlog voer, en die oorwinning is deur die menigte van raadgewers.

7 Die wysheid is vir die sot te hoog; in die poort maak hy sy mond nie oop nie.

8 Hy wat hom voorneem om kwaad te doen, word 'n skelm genoem.

9 Die sonde is 'n dwase voorneme, en die spotter is 'n gruwel vir die mensdom.

10 Gedra jy jou slap in die dag van benoudheid, dan skiet jou krag te kort.

11 Red die wat na die dood gesleep word, en die wat na die slagbank wankel, hou hulle tog terug!

12 As jy sê: Kyk, ons het dit nie geweet nie! -- sal Hy wat die harte toets, dit nie merk nie? En Hy wat let op jou siel, Hy kom dit te wete. En Hy vergeld die mens na sy werk.

13 Eet heuning, my seun, want dit is goed, en heuningstroop is soet teen jou verhemelte.

14 Erken dat die wysheid so is vir jou siel; as jy dit vind, dan is daar 'n toekoms, en jou hoop sal nie verydel word nie.

15 Loer nie, o goddelose, op die woning van die regverdige, verwoes sy verblyfplek nie.

16 Want sewe maal val die regverdige en staan weer op, maar die goddelose struikel in die ongeluk.

17 As jou vyand val, verheug jou nie; en as hy struikel, laat jou hart nie juig nie,

18 dat die HERE dit nie sien en dit miskien verkeerd is in sy oë en Hy sy toorn van hom afwend nie.

19 Vererg jou nie oor die kwaaddoeners nie, wees nie afgunstig op die goddelose nie.

20 Want die kwaaddoener het geen toekoms nie, die lamp van die goddelose gaan dood.

21 My seun, vrees die HERE en die koning, laat jou nie in met oproerige mense nie.

22 Want skielik sal hulle ongeluk opkom, en die uitgang van hulle jare, wie weet dit?

23 Ook hierdie spreuke is van die wyse manne afkomstig. Om partydig te wees in die gereg, is verkeerd.

24 Hy wat vir die skuldige sê: Jy het reg! -- die volke sal hom vervloek, die nasies sal hom verwens.

25 Maar met die wat onpartydig straf, gaan dit goed; en oor hulle kom die seën van voorspoed.

26 Hy wat regte antwoorde gee, soen die lippe.

27 Maak jou werk buitekant reg, en bring dit vir jou op die land in orde; daarna moet jy dan jou huis bou.

28 Wees nie sonder oorsaak getuie teen jou naaste nie; want mag jy met jou lippe mislei?

29 Moenie sê nie: Soos hy aan my gedoen het, so sal ek aan hom doen -- ek sal die man vergelde na sy werk.

30 Ek het by die land van 'n lui man verbygeloop en langs die wingerd van 'n verstandelose mens,

31 en kyk, dit was heeltemal toegegroei van die dorings, sy oppervlakte was oordek met brandnekels en sy klipmuur omgegooi.

32 En ek het dit aanskou, ja, daarop gelet, gekyk, en lering aangeneem:

33 Nog 'n bietjie slaap, nog 'n bietjie sluimer, nog 'n bietjie hande-vou om uit te rus;

34 dan kom jou armoede aangeloop en jou gebrek soos 'n gewapende man.

1 Kei hae koe ki te hunga kino, kaua hoki e hiahia hei hoa mo ratou.

2 Ko ta to ratou ngakau hoki e whakaaro ai, he tukino, ko ta o ratou ngutu e korero ai, he whanoke.

3 Ma te whakaaro nui ka hanga ai te whare, a ma te matauranga ka u ai:

4 Ma te mohio hoki ka ki ai nga ruma i nga taonga utu nui katoa, i nga mea ahuareka.

5 He kaha te tangata whakaaro nui; ae, e whakanuia ana e te tangata mohio te kaha.

6 Na kia pai te ngarahu ina anga koe ki te whawhai: kei te tokomaha hoki o nga kaiwhakatakoto whakaaro te ora.

7 He tiketike rawa te whakaaro nui mo te wairangi: e kore e kuihi tona mangai i te kuwaha.

8 Ko te tangata e whakaaro ana ki te kino, ka kiia he whanoke.

9 He hara te whakaaro wairangi: he mea whakarihariha ano ki te tangata te tangata whakahi.

10 Ki te ngoikore koe i te ra o te he, he iti tou kaha.

11 Whakaorangia te hunga e kawea atu ana ki te mate, a puritia mai hoki e koe te hunga e meatia ana kia whakamatea.

12 Ki te mea koe, Nana, kihai tenei i mohiotia e matou: kahore ianei te kaipauna ngakau i te whakaaro ki tera? a, ko te kaitiaki o tou wairua, kahore ranei ia e mohio? e kore ranei e homai e ia ki te tangata kia rite ki tana mahi?

13 Kainga, e taku tama, te honi, he pai hoki; me te honikoma, he mea reka hoki ki tou mangai:

14 Ka mohio ai koe ki te whakaaro nui, he mea ki tou wairua: ki te kitea e koe, he tukunga iho ano tona, e kore hoki tau i tumanako ai e hatepea.

15 Kaua, e te tangata kino, e whanga ki te nohoanga o te tangata tika; kei tukino koe ki tona takotoranga.

16 E hinga ana hoki te tangata tika, e whitu hinganga, ka ara ake ano: ka whakataka ia te hunga kino e te he.

17 Kaua e harakoa ki te hinga tou hoariri, kaua hoki tou ngakau e hari ina taka ia:

18 Kei kite a Ihowa, a ka he ki tana titiro, a ka tahuri atu tona riri i a ia.

19 Kei mamae koe, he mea mo nga kaimahi i te kino, kei hae hoki ki te hunga kino.

20 Kahore hoki he mutunga pai ki te tangata kino; ka keto hoki te rama a te hunga kino.

21 E taku tama, e wehi ki a Ihowa, ki te kingi hoki: a, kaua e whakauru noa atu ki te hunga e mea ana ki te whakaputa ke.

22 No te mea ka puta tata te aitua mo ratou: a ko wai ka mohio ki te whakangaromanga o raua tokorua?

23 He whakatauki ano hoki enei na te hunga whakaaro nui. Ehara i te mea pai kia whakaaro ki te kanohi tangata ina whakawa.

24 Ko te tangata e mea ana ki te tangata kino, He tika koe; ka kanga nga iwi ki a ia, ka whakarihariha nga tauiwi ki a ia.

25 Otiia ka koa nga ngakau o te hunga e riria ai tona he, ka tau iho ano hoki te manaaki pai ki runga ki a ratou.

26 Ka kihia e ia nga ngutu e whakahoki ana i nga kupu tika.

27 Meinga kia takoto pai tau mahi i waho, kia rite hoki hei meatanga mau i te mara; muri iho ka hanga i tou whare.

28 Kaua koe e tu hei kaiwhakaatu he mo tou hoa, i te mea kahore he take; a kaua e tinihanga ki ou ngutu.

29 Kaua e ki, Ka meatia ano e ahau ki a ia tana i mea ai ki ahau; ka rite ki ta te tangata mahi taku e whakahoki ai ki a ia.

30 I haere ahau i te taha o te mara a te mangere, i te taha hoki o te mara waina a te tangata kahore ona mahara;

31 Na, kua tupuria katoatia e te tataramoa, kapi tonu te mata o te mara i te ongaonga, a ko to reira taiepa kohatu kua oti te wahi.

32 Katahi ahau ka titiro, ka ata whakaaroaro: ka kite ahau, a ka hopu mai hei ako moku.

33 Kia iti ake nei te wahi e parangia ai, kia iti ake nei te moe, kia iti ake te kotuituitanga o nga ringa ka moe ai:

34 Ka pera te haerenga mai o tou muhore ano he kaipahua; o tou rawakore hoki ano he tangata mau patu.