1 These also are proverbs of Solomon, which the men of Hezekiah king of Judah copied out.
2 It is the glory of God to conceal a thing;
But the glory of kings is to search out a matter.
3 As the heavens for height, and the earth for depth,
So the heart of kings is unsearchable.
4 Take away the dross from the silver,
And there cometh forth a vessel for the refiner:
5 Take away the wicked from before the king,
And his throne shall be established in righteousness.
6 Put not thyself forward in the presence of the king,
And stand not in the place of great men:
7 For better is it that it be said unto thee, Come up hither,
Than that thou shouldest be put lower in the presence of the prince,
Whom thine eyes have seen.
8 Go not forth hastily to strive,
Lest thou know not what to do in the end thereof,
When thy neighbor hath put thee to shame.
9 Debate thy cause with thy neighbor himself,
And disclose not the secret of another;
10 Lest he that heareth it revile thee,
And thine infamy turn not away.
11 A word fitly spoken
Is like apples of gold in network of silver.
12 As an ear-ring of gold, and an ornament of fine gold,
So is a wise reprover upon an obedient ear.
13 As the cold of snow in the time of harvest,
So is a faithful messenger to them that send him;
For he refresheth the soul of his masters.
14 As clouds and wind without rain,
So is he that boasteth himself of his gifts falsely.
15 By long forbearing is a ruler persuaded,
And a soft tongue breaketh the bone.
16 Hast thou found honey? eat so much as is sufficient for thee,
Lest thou be filled therewith, and vomit it.
17 Let thy foot be seldom in thy neighbor’s house,
Lest he be weary of thee, and hate thee.
18 A man that beareth false witness against his neighbor
Is a maul, and a sword, and a sharp arrow.
19 Confidence in an unfaithful man in time of trouble
Is like a broken tooth, and a foot out of joint.
20 As one that taketh off a garment in cold weather, and as vinegar upon soda,
So is he that singeth songs to a heavy heart.
21 If thine enemy be hungry, give him bread to eat;
And if he be thirsty, give him water to drink:
22 For thou wilt heap coals of fire upon his head,
And Jehovah will reward thee.
23 The north wind bringeth forth rain;
So doth a backbiting tongue an angry countenance.
24 It is better to dwell in the corner of the housetop,
Than with a contentious woman in a wide house.
25 As cold waters to a thirsty soul,
So is good news from a far country.
26 As a troubled fountain, and a corrupted spring,
So is a righteous man that giveth way before the wicked.
27 It is not good to eat much honey;
So for men to search out their own glory is grievous.
28 He whose spirit is without restraint
Is like a city that is broken down and without walls.
1 Dit zijn ook spreuken van Salomo, die de mannen van Hizkia, den koning van Juda, uitgeschreven hebben.
2 Het is Gods eer een zaak te verbergen; maar de eer der koningen een zaak te doorgronden.
3 Aan de hoogte des hemels, en aan de diepte der aarde, en aan het hart der koningen is geen doorgronding.
4 Doe het schuim van het zilver weg, en er zal een vat voor den smelter uitkomen;
5 Doe den goddelozen weg van het aangezicht des konings, en zijn troon zal door gerechtigheid bevestigd worden.
6 Praal niet voor het aangezicht des konings, en sta niet in de plaats der groten;
7 Want het is beter, dat men tot u zegge: Kom hier bovenaan, dan dat men u vernedere voor het aangezicht eens prinsen, dien uw ogen gezien hebben.
8 Vaar niet haastelijk voort om te twisten, opdat gij misschien in het laatste daarvan niet wat doet, als uw naaste u zou mogen beschaamd hebben.
9 Twist uw twistzaak met uw naaste; maar openbaar het heimelijke van een ander niet;
10 Opdat degene, die het hoort, u niet smade; want uw kwaad gerucht zou niet afgekeerd worden.
11 Een rede, op zijn pas gesproken, is als gouden appelen in zilveren gebeelde schalen.
12 Een wijs bestraffer bij een horend oor, is een gouden oorsiersel, en een halssieraad van het fijnste goud.
13 Een trouw gezant is dengenen, die hem zenden, als de koude der sneeuw ten dage des oogstes; want hij verkwikt zijns heren ziel.
14 Een man, die zichzelven beroemt over een valse gift, is als wolken en wind, waar geen regen bij is.
15 Een overste wordt door lankmoedigheid overreed; en een zachte tong breekt het gebeente.
16 Hebt gij honig gevonden, eet dat u genoeg is; opdat gij misschien daarvan niet zat wordt, en dien uitspuwt.
17 Spaar uw voet van het huis uws naasten, opdat hij niet zat van u worde, en u hate.
18 Een man, tegen zijn naaste een valse getuigenis sprekende, is een hamer, en zwaard, en scherpe pijl.
19 Het vertrouwen op een trouweloze, ten dage der benauwdheid, is als een gebroken tand en verstuikte voet.
20 Die liederen zingt bij een treurig hart, is gelijk hij, die een kleed aflegt ten dage der koude, en edik op salpeter.
21 Indien dengene, die u haat, hongert, geef hem brood te eten; en zo hij dorstig is, geef hem water te drinken;
22 Want gij zult vurige kolen op zijn hoofd hopen, en de HEERE zal het u vergelden.
23 De noordenwind verdrijft den regen, en een vergramd aangezicht de verborgen tong.
24 Het is beter te wonen op een hoek van het dak, dan met een kijfachtige huisvrouw, en dat in een huis van gezelschap.
25 Een goede tijding uit een ver land is als koud water op een vermoeide ziel.
26 De rechtvaardige, wankelende voor het aangezicht des goddelozen, is een beroerde fontein, en verdorven springader.
27 Veel honigs te eten is niet goed; maar de onderzoeking van de heerlijkheid van zulke dingen is eer.
28 Een man, die zijn geest niet wederhouden kan, is een opengebrokene stad zonder muur.