1 Oğlum, eğer birine kefil oldunsa, 2 Onun borcunu yüklendinse,

2 Düştünse tuzağa kendi sözlerinle, 2 Ağzının sözleriyle yakalandınsa,

3 O kişinin eline düştün demektir. 2 Oğlum, şunu yap ve kendini kurtar: 2 Git, yere kapan onun önünde, 2 Ona yalvar yakar.

4 Gözlerine uyku girmesin, 2 Ağırlaşmasın göz kapakların.

5 Avcının elinden ceylan gibi, 2 Kuşbazın elinden kuş gibi kurtar kendini.

6 Ey tembel kişi, git, karıncalara bak, 2 Onların yaşamından bilgelik öğren.

7 Başkanları, önderleri ya da yöneticileri olmadığı halde,

8 Yazın erzaklarını biriktirirler, 2 Yiyeceklerini toplarlar biçim mevsiminde.

9 Ne zamana dek yatacaksın, ey tembel kişi? 2 Ne zaman kalkacaksın uykundan?

10 ‹‹Biraz kestireyim, biraz uyuklayayım, 2 Ellerimi kavuşturup şöyle bir uyuyayım›› demeye kalmadan,

11 Yokluk bir haydut gibi, 2 Yoksulluk bir akıncı gibi gelir üzerine.

12 Ağzında yalanla dolaşan kişi, 2 Soysuz ve fesatçıdır.

13 Göz kırpar, bir sürü ayak oyunu, 2 El kol hareketleri yapar,

14 Ahlaksız yüreğinde kötülük tasarlar, 2 Çekişmeler yaratır durmadan.

15 Bu yüzden ansızın yıkıma uğrayacak, 2 Birdenbire çaresizce yok olacak.

16 RABbin nefret ettiği altı şey, 2 İğrendiği yedi şey vardır:

17 Gururlu gözler, 2 Yalancı dil, 2 Suçsuz kanı döken eller,

18 Düzenbaz yürek, 2 Kötülüğe seğirten ayaklar,

19 Yalan soluyan yalancı tanık 2 Ve kardeşler arasında çekişme yaratan kişi.

20 Oğlum, babanın buyruklarına uy, 2 Annenin öğrettiklerinden ayrılma.

21 Bunlar sürekli yüreğinin bağı olsun, 2 Tak onları boynuna.

22 Yolunda sana rehber olacak, 2 Seni koruyacaklar yattığın zaman; 2 Söyleşecekler seninle uyandığında.

23 Bu buyruklar sana çıra, 2 Öğretilenler ışıktır. 2 Eğitici uyarılar yaşam yolunu gösterir.

24 Seni kötü kadından, 2 Başka birinin karısının yaltaklanan dilinden 2 Koruyacak olan bunlardır.

25 Böyle kadınların güzelliği seni ayartmasın, 2 Bakışları seni tutsak etmesin.

26 Çünkü fahişe yüzünden insan bir lokma ekmeğe muhtaç kalır, 2 Başkasının karısıyla yatmak da kişinin canına mal olur. kalır›› ya da ‹‹Çünkü fahişenin ücreti ancak bir somun ekmektir››.

27 İnsan koynuna ateş alır da, 2 Giysisi yanmaz mı?

28 Korlar üzerinde yürür de, 2 Ayakları kavrulmaz mı?

29 Başkasının karısıyla yatan adamın durumu budur. 2 Böyle bir ilişkiye giren cezasız kalmaz.

30 Aç hırsız karnını doyurmak için çalıyorsa, 2 Kimse onu hor görmez.

31 Ama yakalanırsa, çaldığının yedi katını ödemek zorunda; 2 Varını yoğunu vermek anlamına gelse bile.

32 Zina eden adam sağduyudan yoksundur. 2 Yaptıklarıyla kendini yok eder.

33 Payına düşen dayak ve onursuzluktur, 2 Asla kurtulamaz utançtan.

34 Çünkü kıskançlık kocanın öfkesini azdırır, 2 Öç alırken acımasız olur.

35 Hiçbir fidye kabul etmez, 2 Gönlünü alamazsın armağanların çokluğuyla.

1 E taku tama, ki te mea ko tau hei whakakapi mo ta tou hoa, ki te mea kua papaki tou ringa mo te tangata ke,

2 Kua oti koe te mahanga e nga kupu a tou mangai, kua mau koe i nga kupu a tou mangai.

3 Meinga tenei inaianei, e taku tama, kia ora ai koe, he mea hoki kua taka koe ki roto ki te ringa o tou hoa; haere whakaiti i a koe, a ka tohe ki tou hoa.

4 Kei tukua iho te moe ki ou kanohi; kei tunewha ou kamo.

5 Whakaora i a koe ano he anaterope i roto i te ringa o te kaiwhai, ano he manu i roto i te ringa o te kaihopu.

6 Haere ki te popokorua, e te tangata mangere, matakitakina iho ona ara, kia nui ai ou whakaaro:

7 Kahore nei ona kaitohutohu, ona kaitirotiro, ona rangatira,

8 Heoi e mahi kai ana mana i te raumati, e kohikohi ana i te kai mana i te kotinga witi.

9 Kia pehea ake te roa o tau takoto, e te tangata mangere? A hea koe maranga ai i tau moe?

10 Kia iti ake nei te wahi e parangia ai, kia iti ake nei te moe, kia iti ake te kotuinga o nga ringa i a koe e takoto na:

11 Na ka rite ki te kaipahua te putanga mai o te muhore ki a koe, tou rawakore, ano he tangata he patu nei tana.

12 Ko te tangata kahore ona painga, ko te tangata hara, e haereere ana me te mangai tu ke;

13 E whakakini ana ona kanohi, e korero ana ona waewae, e tuhi ana ona maihao;

14 Kei roto te whanoke i tona ngakau, e whakatakoto ana ia i te kino i nga wa katoa; e rui ana ia i te ngangare.

15 Mo reira ka huaki tata te aitua ki a ia; e kore e aha ka whatiia ia, te taea te rongoa.

16 E ono nga mea e kino ana ki a Ihowa; ae ra, e whitu nga mea e whakariharihangia ana e ia:

17 Ko te kanohi whakakake, ko te arero teka, ko nga ringa whakaheke i te toto harakore;

18 He ngakau e whakatakoto ana i nga whakaaro kikino, he waewae e hohoro ana te rere ki te hianga;

19 He kaiwhakaatu teka e korero teka ana, ko te tangata hoki e rui ana i te ngangare ki waenganui i nga tuakana, i nga teina.

20 E taku tama, puritia te whakahau a tou papa, kaua hoki e whakarerea te ture a tou whaea:

21 Kia mau tonu te takai ki tou ngakau, heia ki tou kaki.

22 Ko tou kaiarahi ano tera ina haere koe; mana koe e tiaki ina takoto koe; ka korero mai ano ki a koe; ina ara koe.

23 He rama hoki te whakahau; a he marama te ture; ko nga riringa hoki, e whakaako ana, he ara ki te ora;

24 Hei tiaki i a koe kei he i te wahine kino, i te whakapati a te arero o te wahine ke.

25 Kei hiahia koe ki tona ataahua i roto i tou ngakau; kei mau ano koe i ona kamo.

26 Ko te tukunga iho o te tangata he wahi taro, he mea mo te wahine kairau; ko ta te wahine purema e whai ana ko te wairua utu nui.

27 E taea ranei e te tangata te tango i te ahi ki roto ki tona uma, a e kore ona kakahu e wera?

28 E taea ranei e tetahi te haere i runga i nga waro ratarata, a e kore ona waewae e hunua?

29 Ka pera ano te tangata e haere ana ki te wahine a tona hoa; e kore e kore ka whiua te tangata e pa ana ki a ia.

30 E kore e whakahaweatia e te tangata te tahae, ki te tahaetia e ia he mea e makona ai tona wairua i a hiakai ia.

31 Otiia ki te kitea ia, kia takiwhitu ana e whakautu ai; me homai e ia nga rawa katoa o tona whare.

32 Ko te tangata e puremu ana ki te wahine, kahore ona mohio: ko te tangata e pera ana, kei te whakangaro ia i tona wairua.

33 He kaiakiko, he whakama te wahi mona; e kore ano tona ingoa kino e horoia atu.

34 He riri nui hoki na te tangata te hae; e kore ano e tohungia e ia i te ra rapu utu.

35 E kore ia e manako ki tetahi utu; e kore hoki e tatu tona ngakau, ahakoa he nui au hakari e tapae ai.