1 İnsan aklıyla çok şey tasarlayabilir, 2 Ama dilin vereceği yanıt RABdendir.

2 İnsan her yaptığını temiz sanır, 2 Ama niyetlerini tartan RABdir.

3 Yapacağın işleri RABbe emanet et, 2 O zaman tasarıların gerçekleşir.

4 RAB her şeyi amacına uygun yapar, 2 Kötü kişinin yıkım gününü de O hazırlar.

5 RAB yüreği küstah olandan iğrenir, 2 Bilin ki, öyleleri cezasız kalmaz.

6 Sevgi ve bağlılık suçları bağışlatır, 2 RAB korkusu insanı kötülükten uzaklaştırır.

7 RAB kişinin yaşayışından hoşnutsa 2 Düşmanlarını bile onunla barıştırır.

8 Doğrulukla kazanılan az şey 2 Haksızlıkla kazanılan büyük gelirden iyidir.

9 Kişi yüreğinde gideceği yolu tasarlar, 2 Ama adımlarını RAB yönlendirir.

10 Tanrı buyruklarını kralın ağzıyla açıklar, 2 Bu nedenle kral adaleti çiğnememelidir.

11 Doğru terazi ve baskül RABbindir, 2 Bütün tartı ağırlıklarını O belirler.

12 Krallar kötülükten iğrenir, 2 Çünkü tahtın güvencesi adalettir.

13 Kral doğru söyleyenden hoşnut kalır, 2 Dürüst konuşanı sever.

14 Kralın öfkesi ölüm habercisidir, 2 Ama bilge kişi onu yatıştırır.

15 Kralın yüzü gülüyorsa, yaşam demektir. 2 Lütfu son yağmuru getiren bulut gibidir.

16 Bilgelik kazanmak altından daha değerlidir, 2 Akla sahip olmak da gümüşe yeğlenir.

17 Dürüstlerin tuttuğu yol kötülükten uzaklaştırır, 2 Yoluna dikkat eden, canını korur.

18 Gururun ardından yıkım, 2 Kibirli ruhun ardından da düşüş gelir.

19 Mazlumlar arasında alçakgönüllü biri olmak, 2 Kibirlilerle çapul malı paylaşmaktan iyidir.

20 Öğüde kulak veren başarıya ulaşır, 2 RABbe güvenen mutlu olur.

21 Bilge yüreklilere akıllı denir, 2 Tatlı söz ikna gücünü artırır.

22 Sağduyu, sahibine yaşam kaynağı, 2 Ahmaklıksa ahmaklara cezadır.

23 Bilgenin aklı diline yön verir, 2 Dudaklarının ikna gücünü artırır.

24 Hoş sözler petek balı gibidir, 2 Cana tatlı ve bedene şifadır.

25 Öyle yol var ki, insana düz gibi görünür, 2 Ama sonu ölümdür.

26 Emekçinin iştahıdır onu çalıştıran, 2 Çünkü açlığı onu kamçılar.

27 Alçaklar başkalarına kötülük tasarlar, 2 Konuşmaları kavurucu ateş gibidir.

28 Huysuz kişi çekişmeyi körükler, 2 Dedikoducu can dostları ayırır.

29 Zorba kişi başkalarını ayartır 2 Ve onları olumsuz yola yöneltir.

30 Göz kırpmak düzenbazlığa, 2 Sinsi gülücükler kötülüğe işarettir.

31 Ağarmış saçlar onur tacıdır, 2 Doğru yaşayışla kazanılır.

32 Sabırlı kişi yiğitten üstündür, 2 Kendini denetleyen de kentler fethedenden üstündür.

33 İnsan kura atar, 2 Ama her kararı RAB verir.

1 Ihmisen ovat mielen aivoittelut, mutta Herralta tulee kielen vastaus.

2 Kaikki miehen tiet ovat hänen omissa silmissään puhtaat, mutta Herra tutkii henget.

3 Heitä työsi Herran haltuun, niin sinun hankkeesi menestyvät.

4 Kaiken on Herra tehnyt määrätarkoitukseen, niinpä jumalattomankin onnettomuuden päivän varalle.

5 Jokainen ylpeämielinen on Herralle kauhistus: totisesti, ei sellainen jää rankaisematta.

6 Laupeudella ja uskollisuudella rikos sovitetaan, ja Herran pelolla paha vältetään.

7 Jos miehen tiet ovat Herralle otolliset, saattaa hän vihamiehetkin sovintoon hänen kanssansa.

8 Parempi vähä vanhurskaudessa kuin suuret voitot vääryydessä.

9 Ihmisen sydän aivoittelee hänen tiensä, mutta Herra ohjaa hänen askeleensa.

10 Kuninkaan huulilla on jumalallinen ratkaisu; hänen suunsa ei petä tuomitessaan.

11 Puntari ja oikea vaaka ovat Herran, hänen tekoaan ovat kaikki painot kukkarossa.

12 Jumalattomuuden teko on kuninkaille kauhistus, sillä vanhurskaudesta valtaistuin vahvistuu.

13 Vanhurskaat huulet ovat kuninkaille mieleen, ja oikein puhuvaa he rakastavat.

14 Kuninkaan viha on kuoleman sanansaattaja, mutta sen lepyttää viisas mies.

15 Kuninkaan kasvojen valo on elämäksi, ja hänen suosionsa on kuin keväinen sadepilvi.

16 Parempi kultaa on hankkia viisautta, kalliimpi hopeata hankkia ymmärrystä.

17 Oikeamielisten tie välttää onnettomuuden; henkensä saa pitää, joka pitää vaelluksestansa vaarin.

18 Kopeus käy kukistumisen edellä, ylpeys lankeemuksen edellä.

19 Parempi alavana nöyrien parissa kuin jakamassa saalista ylpeitten kanssa.

20 Joka painaa mieleensä sanan, se löytää onnen; ja autuas se, joka Herraan turvaa!

21 Jolla on viisas sydän, sitä ymmärtäväiseksi sanotaan, ja huulten suloisuus antaa opetukselle tehoa.

22 Ymmärrys on omistajalleen elämän lähde, mutta hulluus on hulluille kuritus.

23 Viisaan sydän tekee taitavaksi hänen suunsa ja antaa tehoa hänen huultensa opetukselle.

24 Lempeät sanat ovat mesileipää; ne ovat makeat sielulle ja lääkitys luille.

25 Miehen mielestä on oikea monikin tie, joka lopulta on kuoleman tie.

26 Työmiehen nälkä tekee työtä hänen hyväkseen, sillä oma suu panee hänelle pakon.

27 Kelvoton mies kaivaa toiselle onnettomuutta; hänen huulillaan on kuin polttava tuli.

28 Kavala mies rakentaa riitaa, ja panettelija erottaa ystävykset.

29 Väkivallan mies viekoittelee lähimmäisensä ja vie hänet tielle, joka ei ole hyvä.

30 Joka silmiänsä luimistelee, sillä on kavaluus mielessä; joka huulensa yhteen puristaa, sillä on paha valmiina.

31 Harmaat hapset ovat kunnian kruunu; se saadaan vanhurskauden tiellä.

32 Pitkämielinen on parempi kuin sankari, ja mielensä hillitseväinen parempi kuin kaupungin valloittaja.

33 Helmassa pudistellen arpa heitetään, mutta Herralta tulee aina sen ratkaisu.