1 Massalı Yake oğlu Agurun sözleri: 2 Bu adam şöyle diyor: 2 ‹‹Yoruldum, ey Tanrım, yoruldum ve tükendim. ve tükendim› ›› ya da ‹‹Bu adam İtiele, İtiele ve Ukkala şöyle diyor››.
2 Gerçekten ben insanların en cahiliyim, 2 Bende insan aklı yok.
3 Bilgeliği öğrenmedim, 2 Kutsal Olana ilişkin bilgiden de yoksunum.
4 Kim göklere çıkıp indi? 2 Kim yeli avuçlarında topladı? 2 Suları giysisiyle sarıp sarmalayan kim? 2 Kim belirledi dünyanın sınırlarını? 2 Adı nedir, oğlunun adı nedir, biliyorsan söyle!
5 Tanrının her sözü güvenilirdir, 2 O kendisine sığınan herkese kalkandır.
6 Onun sözüne bir şey katma, 2 Yoksa seni azarlar, yalancı çıkarsın.
7 Ey Tanrı, iki şey diledim senden: 2 Ben ölmeden bunları esirgeme benden.
8 Sahtekârlığı, yalanı benden uzak tut, 2 Bana ne yoksulluk ne de zenginlik ver; 2 Payıma düşen ekmeği ver, yeter.
9 Yoksa bolluktan, ‹Kimmiş RAB?› diye seni yadsır, 2 Ya da yoksulluktan çalar 2 Ve Tanrımın adını lekelemiş olurum.
10 ‹‹Köleyi efendisine çekiştirme, 2 Yoksa sana lanet eder, sen de suçlu çıkarsın.
11 Öyleleri var ki, babalarına lanet eder, 2 Annelerine değer vermezler.
12 Öyleleri var ki, kendilerini tertemiz sanırlar, 2 Oysa kötülüklerinden arınmış değiller.
13 Öyleleri var ki, kendilerinden üstün kimse yok sanır, 2 Herkese tepeden bakarlar.
14 Öyleleri var ki, dişleri kılıç, çeneleri bıçaktır, 2 Mazlumlarla yoksulları yutup yeryüzünden yok ederler.
15 Sülüğün iki kızı vardır, adları ‹Ver, ver›dir. 2 Hiç doymayan üç şey, 2 ‹Yeter› demeyen dört şey vardır:
16 Ölüler diyarı, kısır rahim, 2 Suya doymayan toprak ve ‹Yeter› demeyen ateş.
17 Babasıyla alay edenin, annesinin sözünü hor görenin 2 Gözünü vadideki kargalar oyacak; 2 O akbabalara yem olacak.
18 Aklımın ermediği üç şey, 2 Anlamadığım dört şey var:
19 Kartalın gökyüzünde, 2 Yılanın kayada, 2 Geminin denizde izlediği yol 2 Ve erkeğin genç kızla tuttuğu yol.
20 Zina eden kadının yolu da şöyledir: 2 Yer, ağzını siler, 2 Sonra da, ‹Suç işlemedim› der.
21 Yeryüzü üç şeyin altında sarsılır; 2 Katlanamadığı dört şey vardır:
22 Kölenin kral olması, 2 Budalanın doyması,
23 Nefret edilen kadının evlenmesi 2 Ve hizmetçinin hanımının yerine geçmesi.
24 ‹‹Dünyada dört küçük yaratık var ki, 2 Çok bilgece davranırlar:
25 Karıncalar güçlü olmayan bir topluluktur, 2 Ama yiyeceklerini yazdan biriktirirler.
26 Kaya tavşanları da güçsüz bir topluluktur, 2 Ama yuvalarını kaya kovuklarında yaparlar.
27 Çekirgelerin kralı yoktur, 2 Ama bölük bölük ilerlerler.
28 Kertenkele elle bile yakalanır, 2 Ama kral saraylarında bulunur.
29 ‹‹Yürüyüşü gösterişli üç yaratık, 2 Davranışı gösterişli dört yaratık var:
30 Hayvanların en güçlüsü olan 2 Ve hiçbir şeyin önünde pes etmeyen aslan,
31 Tazıfş, teke 2 Ve ordusunun başındaki kral. sözcüğün anlamı tam bilinmiyor.
32 ‹‹Eğer budala gibi kendini yücelttinse 2 Ya da kötülük tasarladınsa, 2 Dur ve düşün!
33 Çünkü nasıl sütü dövünce tereyağı, 2 Burnu sıkınca kan çıkarsa, 2 Öfkeyi kurcalayınca da kavga çıkar.››
1 Aagurin, Jaaken pojan, sanat; lauselma. Näin puhuu se mies: Minä olen väsyttänyt itseni, Jumala; olen väsyttänyt itseni, Jumala, ja menehdyn.
2 Sillä järjetön olen minä mieheksi, ei ole minulla ihmisymmärrystä;
3 enkä ole oppinut viisautta, tullakseni tuntemaan Pyhintä.
4 Kuka on noussut taivaaseen ja astunut sieltä alas? Kuka on koonnut kouriinsa tuulen? Kuka on sitonut vedet vaipan sisään? Kuka on kohdalleen asettanut maan ääret kaikki? Mikä on hänen nimensä ja mikä hänen poikansa nimi, jos sen tiedät?
5 Jokainen Jumalan sana on taattu; hän on niiden kilpi, jotka häneen turvaavat.
6 Älä lisää hänen sanoihinsa mitään, ettei hän vaatisi sinua tilille ja ettet valhettelijaksi joutuisi.
7 Kahta minä sinulta pyydän, älä niitä minulta koskaan kiellä, kuolemaani saakka:
8 Vilppi ja valhepuhe pidä minusta kaukana. Älä köyhyyttä, älä rikkautta minulle anna; anna minulle ravinnoksi määräosani leipää,
10 Älä kieli palvelijasta hänen herrallensa; muutoin hän sinut kiroaa, ja sinä saat siitä kärsiä.
11 Voi sukua, joka isäänsä kiroaa eikä siunaa äitiänsä;
12 sukua, joka on omissa silmissään puhdas, vaikka ei ole pesty liastansa!
13 Voi sukua-kuinka ylpeät ovatkaan sen silmät ja kuinka korskea silmänluonti-
14 sukua, jonka hampaat ovat miekkoja ja leukaluut veitsiä syödäksensä kurjat maasta pois ja köyhät ihmisten joukosta!
17 Joka isäänsä pilkkaa ja pitää halpana totella äitiänsä, häneltä korpit puron luona hakkaavat silmän, ja kotkan poikaset syövät sen.
18 Kolme on minusta ylen ihmeellistä, ja neljä on, joita en käsitä:
19 kotkan jäljet taivaalla, käärmeen jäljet kalliolla, laivan jäljet keskellä merta ja miehen jäljet nuoren naisen tykönä.
21 Kolmen alla järkkyy maa, ja neljän alla ei se jaksa kestää:
22 orjan alla, kun hän kuninkaaksi pääsee, houkan, kun hän saa kyllälti leipää,
23 hyljityn alla, kun hän miehen saa, ja palvelijattaren, kun hän emäntänsä syrjäyttää.
24 Neljä on maassa vähäisintä, mutta viisaan viisasta silti:
25 Muurahaiset ovat voimaton kansa, mutta he hankkivat leipänsä kesällä;
26 tamaanit ovat heikko kansa, mutta he laittavat majansa kallioihin;
27 heinäsirkoilla ei ole kuningasta, mutta koko lauma lähtee järjestyksessä liikkeelle;
28 sisiliskoon voi tarttua käsin, mutta kuitenkin se oleskelee kuninkaan linnoissa.
29 Kolmella on komea astunta, ja neljä komeasti kulkee:
30 leijona, sankari eläinten joukossa, joka ei vääjää ketään,
31 hevonen, solakkakylki, tai kauris, ja kuningas joukkonsa johdossa.
32 Jos ylpeilit-olipa se houkkamaisuutta tai harkittua-niin laske käsi suullesi.
33 Sillä maitoa pusertamalla saa voin, nenää pusertamalla saa veren, ja vihoja pusertamalla saa riidan.