1 Nu pismui pe oamenii cei răi, şi nu dori să fii cu ei;

2 căci inima lor se gîndeşte la prăpăd, şi buzele lor vorbesc nelegiuiri. -

3 Prin înţelepciune se înalţă o casă, şi prin pricepere se întăreşte;

4 prin ştiinţă se umplu cămările ei de toate bunătăţile de preţ şi plăcute.

5 Un om înţelept este plin de putere, şi cel priceput îşi oţeleşte vlaga.

6 Căci prin măsuri chibzuite cîştigi bătălia, şi prin marele număr al sfetnicilor ai biruinţa. -

7 Înţelepciunea este prea înaltă pentru cel nebun: el nu va deschide gura la judecată. -

8 Cine se gîndeşte să facă rău, se cheamă un om plin de răutate. -

9 Gîndul celui nebun nu este decît păcat, şi batjocoritorul este o scîrbă pentru oameni. -

10 Dacă slăbeşti în ziua necazului, mică îţi este puterea. -

11 Izbăveşte pe cei tîrîţi la moarte, şi scapă pe ceice sînt aproape să fie junghiaţi. -

12 Dacă zici: ,,Ah! n'am ştiut!``... Crezi că nu vede Celce cîntăreşte inimile şi Celce veghează asupra sufletului tău? Şi nu va răsplăti El fiecăruia după faptele lui? -

13 Fiule, mănîncă miere, căci este bună, şi fagurul de miere este dulce pentru cerul gurii tale.

14 Tot aşa, şi înţelepciunea este bună pentru sufletul tău: dacă o vei găsi, ai un viitor, şi nu ţi se va tăia nădejdea. -

15 Nu întinde curse, nelegiuitule, la locuinţa celui neprihănit, şi nu -i turbura odihna.

16 Căci cel neprihănit de şapte ori cade, şi se ridică, dar cei răi se prăbuşesc în nenorocire.

17 Nu te bucura de căderea vrăjmaşului tău, şi să nu ţi se veselească inima cînd se poticneşte el,

18 ca nu cumva Domnul să vadă, să nu -I placă, şi să-Şi întoarcă mînia dela el. -

19 Nu te mînia din pricina celor ce fac rău, şi nu pizmui pe cei răi!

20 Căci cel ce face răul n'are niciun viitor, şi lumina celor răi se stinge. -

21 Fiule, teme-te de Domnul şi de împăratul; şi să nu te amesteci cu cei neastîmpăraţi!

22 Căci deodată le va veni pieirea, şi cine poate şti sfîrşitul amîndorora! -

23 Iată ce mai spun înţelepţii: ,,Nu este bine să ai în vedere faţa oamenilor în judecăţi.`` -

24 Pe cine zice celui rău: ,,Tu eşti bun!`` îl blastămă popoarele, şi -l urăsc neamurile.

25 Dar celor ce judecă drept le merge bine, şi o mare binecuvîntare vine peste ei. -

26 Un răspuns bun este ca un sărut pe buze.

27 Vezi-ţi întîi de treburi afară, îngrijeşte de lucrul cîmpului, şi apoi apucă-te să-ţi zideşti casa. -

28 Nu vorbi în chip uşuratic împotriva aproapelui tău; ori ai vrea să înşeli cu buzele tale? -

29 Nu zice: ,,Cum mi -a făcut el aşa am să -i fac şi eu, îi vor răsplăti după faptele lui!`` -

30 Am trecut pe lîngă ogorul unui leneş, şi pe lîngă via unui om fără minte.

31 Şi era numai spini, acoperit de mărăcini, şi zidul de piatră era prăbuşit.

32 M'am uitat bine şi cu luare aminte, şi am tras învăţătură din ce am văzut.

33 ,,Să mai dorm puţin, să mai aţipesc puţin, să mai încrucişez mînile puţin ca să mă odihnesc!``...

34 Şi sărăcia vine peste tine pe neaşteptate, ca un hoţ, şi lipsa, ca un om înarmat.

1 Wees nie afgunstig op die kwaaddoeners nie, en begeer nie om met hulle saam te wees nie.

2 Want hulle hart bedink verwoesting, en hulle lippe spreek moeite.

3 Deur wysheid word 'n huis gebou, en deur verstand word dit bevestig;

4 en deur kennis word die kamers gevul met allerhande kosbare en lieflike goed.

5 'n Wyse man is sterk, en 'n man van kennis ontwikkel krag.

6 Want deur goeie oorleg kan jy voorspoedig oorlog voer, en die oorwinning is deur die menigte van raadgewers.

7 Die wysheid is vir die sot te hoog; in die poort maak hy sy mond nie oop nie.

8 Hy wat hom voorneem om kwaad te doen, word 'n skelm genoem.

9 Die sonde is 'n dwase voorneme, en die spotter is 'n gruwel vir die mensdom.

10 Gedra jy jou slap in die dag van benoudheid, dan skiet jou krag te kort.

11 Red die wat na die dood gesleep word, en die wat na die slagbank wankel, hou hulle tog terug!

12 As jy sê: Kyk, ons het dit nie geweet nie! -- sal Hy wat die harte toets, dit nie merk nie? En Hy wat let op jou siel, Hy kom dit te wete. En Hy vergeld die mens na sy werk.

13 Eet heuning, my seun, want dit is goed, en heuningstroop is soet teen jou verhemelte.

14 Erken dat die wysheid so is vir jou siel; as jy dit vind, dan is daar 'n toekoms, en jou hoop sal nie verydel word nie.

15 Loer nie, o goddelose, op die woning van die regverdige, verwoes sy verblyfplek nie.

16 Want sewe maal val die regverdige en staan weer op, maar die goddelose struikel in die ongeluk.

17 As jou vyand val, verheug jou nie; en as hy struikel, laat jou hart nie juig nie,

18 dat die HERE dit nie sien en dit miskien verkeerd is in sy oë en Hy sy toorn van hom afwend nie.

19 Vererg jou nie oor die kwaaddoeners nie, wees nie afgunstig op die goddelose nie.

20 Want die kwaaddoener het geen toekoms nie, die lamp van die goddelose gaan dood.

21 My seun, vrees die HERE en die koning, laat jou nie in met oproerige mense nie.

22 Want skielik sal hulle ongeluk opkom, en die uitgang van hulle jare, wie weet dit?

23 Ook hierdie spreuke is van die wyse manne afkomstig. Om partydig te wees in die gereg, is verkeerd.

24 Hy wat vir die skuldige sê: Jy het reg! -- die volke sal hom vervloek, die nasies sal hom verwens.

25 Maar met die wat onpartydig straf, gaan dit goed; en oor hulle kom die seën van voorspoed.

26 Hy wat regte antwoorde gee, soen die lippe.

27 Maak jou werk buitekant reg, en bring dit vir jou op die land in orde; daarna moet jy dan jou huis bou.

28 Wees nie sonder oorsaak getuie teen jou naaste nie; want mag jy met jou lippe mislei?

29 Moenie sê nie: Soos hy aan my gedoen het, so sal ek aan hom doen -- ek sal die man vergelde na sy werk.

30 Ek het by die land van 'n lui man verbygeloop en langs die wingerd van 'n verstandelose mens,

31 en kyk, dit was heeltemal toegegroei van die dorings, sy oppervlakte was oordek met brandnekels en sy klipmuur omgegooi.

32 En ek het dit aanskou, ja, daarop gelet, gekyk, en lering aangeneem:

33 Nog 'n bietjie slaap, nog 'n bietjie sluimer, nog 'n bietjie hande-vou om uit te rus;

34 dan kom jou armoede aangeloop en jou gebrek soos 'n gewapende man.