1 Poikani, jos olet toisen puolesta mennyt takuuseen, lyönyt kättä vieraan kanssa,

2 jos omat puheesi ovat kietoneet sinut verkkoonsa, lupauksesi vanginneet sinut ansaan,

3 vieneet sinut vieraan ihmisen käsiin, tee silloin näin, poikani, jotta pelastuisit: Mene ja vetoa häneen, ahdista häntä pyynnöilläsi,

4 älä suo silmillesi unta äläkä luomillesi lepoa.

5 Pelasta itsesi niin kuin pakeneva gaselli, kuin lintu, joka väistää pyyntimiehen paulan.

6 Mene, laiskuri, muurahaisen luo, katso sen aherrusta ja ota opiksesi.

7 Ei sillä ole ketään käskijää, ei herraa eikä hallitsijaa,

8 ja silti se kerää kesällä ruokansa ja täyttää varastonsa korjuun aikaan.

9 Kuinka kauan sinä, laiskuri, makaat, milloin havahdut unestasi?

10 Nuku vielä hiukan, torku hiukan, makaa kädet ristissä vielä hetki,

11 niin köyhyys käy päällesi kuin rosvo, puute niin kuin röyhkeä kulkuri.

12 Kelvoton se ihminen, läpeensä paha, joka kaikkialla kieroilee,

13 joka iskee silmää, tönäisee jalkaa, antaa sormillaan salaisen merkin.

14 Kavalasti hän punoo juoniaan, ehtimiseen hän on riitoja rakentamassa.

15 Siksi hän saa äkillisen lopun: hetkessä hän musertuu, eikä apua tule.

16 Kuutta asiaa Herra vihaa, seitsemää hän ei edessään siedä:

17 ylpeitä silmiä, petollista kieltä, viattoman veren tahraamia käsiä,

18 sydäntä, joka punoo ilkeitä juonia, jalkoja, jotka rientävät rikoksen teille,

19 väärää todistajaa ja vilpin puhujaa ja ihmistä, joka yllyttää veljen veljeä vastaan.

20 Poikani, pidä mielessäsi isäsi käskyt, älä väheksy äitisi opetusta.

21 Ripusta ne kaulaasi, pidä aina niitä sydäntäsi vasten.

22 Kun kuljet, ne ovat oppaanasi, kun nukut, ne pitävät vartiota, ja kun heräät, ne puhuvat sinulle.

23 Käsky on lamppu, opetus on valo, kuri ja kasvatus on elämän tie.

24 Ne varjelevat sinut pahalta naiselta, vieraan naisen liukkaalta kieleltä.

25 Älä eksy hänen kauneutensa lumoihin, älä mene ansaan, kun hän katsoo.

26 Portto pyytää vain leivän hinnan, mutta toisen miehen vaimo vie sinulta hengen.

27 Voiko kukaan pitää sylissään hehkuvia kekäleitä ilman että vaatteet syttyvät tuleen?

28 Voiko kukaan kävellä tulisilla hiilillä ilman että jalat kärventyvät?

29 Samoin käy sen, joka lähestyy toisen vaimoa: joka toisen vaimoon kajoaa, on saava rangaistuksensa.

30 Halveksitaanhan sitäkin, joka nälissään varastaa vain saadakseen syödä vatsansa täyteen --

31 kiinni jäätyään hän joutuu maksamaan seitsenkertaisesti, antamaan kaiken mitä omistaa.

32 Mieletön siis se mies, joka viettelee toisen vaimon -- niin tekee vain se, joka ei hengestään piittaa.

33 Häntä odottaa raippa ja pilkka, lähtemätön on hänen häpeänsä.

34 Sillä mustasukkaisen miehen raivo ei laannu, ei hän tunne sääliä, kun koston aika tulee,

35 ei lepy, vaikka häntä kuinka lepyttäisi, ei lauhdu, vaikka häntä kuinka lahjoisi.

1 Filho meu, se ficaste por fiador do teu próximo, se te empenhaste por um estranho,

2 estás enredado pelos teus lábios; estás preso pelas palavras da tua boca.

3 Faze pois isto agora, filho meu, e livra-te, pois já caíste nas mãos do teu próximo; vai, humilha-te, e importuna o teu próximo;

4 não dês sono aos teus olhos, nem adormecimento às tuas pálpebras;

5 livra-te como a gazela da mão do caçador, e como a ave da mão do passarinheiro.

6 Vai ter com a formiga, ó preguiçoso, considera os seus caminhos, e sê sábio;

7 a qual, não tendo chefe, nem superintendente, nem governador,

8 no verão faz a provisão do seu mantimento, e ajunta o seu alimento no tempo da ceifa.

9 o preguiçoso, até quando ficarás deitador? quando te levantarás do teu sono?

10 um pouco para dormir, um pouco para toscanejar, um pouco para cruzar as mãos em repouso;

11 assim te sobrevirá a tua pobreza como um ladrão, e a tua necessidade como um homem armado.

12 O homem vil, o homem iníquo, anda com a perversidade na boca,

13 pisca os olhos, faz sinais com os pés, e acena com os dedos;

14 perversidade há no seu coração; todo o tempo maquina o mal; anda semeando contendas.

15 Pelo que a sua destruição virá repentinamente; subitamente será quebrantado, sem que haja cura.

16 Há seis coisas que o Senhor detesta; sim, há sete que ele abomina:

17 olhos altivos, língua mentirosa, e mãos que derramam sangue inocente;

18 coração que maquina projetos iníquos, pés que se apressam a correr para o mal;

19 testemunha falsa que profere mentiras, e o que semeia contendas entre irmãos.

20 Filho meu, guarda o mandamento de, teu pai, e não abandones a instrução de tua mãe;

21 ata-os perpetuamente ao teu coração, e pendura-os ao teu pescoço.

22 Quando caminhares, isso te guiará; quando te deitares, te guardará; quando acordares, falará contigo.

23 Porque o mandamento é uma lâmpada, e a instrução uma luz; e as repreensões da disciplina são o caminho da vida,

24 para te guardarem da mulher má, e das lisonjas da língua da adúltera.

25 Não cobices no teu coração a sua formosura, nem te deixes prender pelos seus olhares.

26 Porque o preço da prostituta é apenas um bocado de pão, mas a adúltera anda à caça da própria vida do homem.

27 Pode alguém tomar fogo no seu seio, sem que os seus vestidos se queimem?

28 Ou andará sobre as brasas sem que se queimem os seus pés?

29 Assim será o que entrar à mulher do seu próximo; não ficará inocente quem a tocar.

30 Não é desprezado o ladrão, mesmo quando furta para saciar a fome?

31 E, se for apanhado, pagará sete vezes tanto, dando até todos os bens de sua casa.

32 O que adultera com uma mulher é falto de entendimento; destrói-se a si mesmo, quem assim procede.

33 Receberá feridas e ignomínia, e o seu opróbrio nunca se apagará;

34 porque o ciúme enfurece ao marido, que de maneira nenhuma poupará no dia da vingança.

35 Não aceitará resgate algum, nem se aplacará, ainda que multipliques os presentes.