1 Quem vive isolado busca o que deseja E incomoda-se com toda a verdadeira sabedoria.

2 O tolo não tem prazer no entendimento, Mas tão somente em se revelar tal como é.

3 Quando vier o perverso, vem também o desprezo, E com a ignomínia vem o opróbrio.

4 As palavras da boca do homem são como águas profundas, E a fonte da sabedoria é como ribeiro que corre.

5 Não é bom guardar respeito à pessoa do perverso, Nem oprimir o justo no juízo.

6 Os lábios do tolo metem-se em contendas, E a sua boca provoca açoites.

7 A boca do tolo é a sua destruição, E os seus lábios são o laço da sua alma.

8 As palavras do caluniador são como doces bocados, Que penetram até o fundo das entranhas.

9 Aquele que é remisso na sua obra, É irmão do que é destruidor.

10 O nome de Jeová é uma torre forte, À qual o justo se acolhe e está seguro.

11 Os bens do rico são a sua cidade forte, E como um muro alto na sua imaginação.

12 Antes da ruína eleva-se o coração do homem, E adiante da honra vai a humildade.

13 Quem responde antes de ouvir, Estultícia lhe é e vergonha.

14 O espírito do homem o sustentará na enfermidade, Mas quem poderá levantar a um espírito quebrantado?

15 O coração do inteligente adquire conhecimento, E o ouvido dos sábios busca ao conhecimento.

16 Os presentes do homem alegram-lhe o caminho, E levam-no perante os grandes.

17 O primeiro que pleitea a sua causa parece justo; Mas vem a outra parte, e o sonda.

18 A sorte faz cessar os pleitos, E decide entre os poderosos.

19 O irmão ofendido é mais difícil de conquistar do que uma cidade forte, E tais contendas são como os ferrolhos dum castelo.

20 O ventre dum homem se fartará do fruto da sua boca, E com os renovos dos seus lábios estará satisfeito.

21 A morte e a vida estão no poder da língua, Cujos amadores comerão dos frutos dela.

22 Quem acha uma esposa, acha o bem, E alcança o favor de Jeová.

23 O pobre fala com súplicas, Mas o rico responde com asperezas.

24 Quem faz para si muitos amigos, fá-los para sua desgraça; Mas há um amigo que é mais chegado do que um irmão.

1 Ko te tangata tu ke, e whai ana i ta tona ake hiahia, e ngangau ana ki nga whakaaro totika katoa.

2 Kahore o te whakaarokore ahuareka ki te matauranga; engari kia whakakitea e ia tona ngakau.

3 I te taenga mai o te tangata kino ka tae mai ano te whakahawea, me te tawai hei hoa mo te whakama.

4 He wai hohonu nga kupu a te mangai o te tangata; he awa e rere ana te puna o te whakaaro nui.

5 Ehara i te mea pai te whakapai ki te kanohi o te tangata kino, te whakapeau ke ranei i ta te tangata tika ina whakawa.

6 E uru ana nga ngutu o te whakaarokore ki te totohe, e karanga ana tona mangai ki nga whiu.

7 Hei hunga ano mona te mangai o te whakaarokore; a ko ona ngutu hei rore mo tona wairua.

8 Ano he kai reka nga kupu a te kawe korero; tae tonu iho ki nga wahi o roto rawa o te kopu.

9 Ko te tangata ano hoki e mangere ana ki tana mahi, hei teina ia ki te tangata maumau.

10 Hei pourewa kaha te ingoa o Ihowa; rere ana te tangata tika ki reira, a ora ake.

11 Ko nga rawa o te tangata taonga hei pa kaha mona, hei pa tiketike ki tona whakaaro.

12 I mua ake o te whakangaromanga ka whakakake te ngakau o te tangata; i mua ake ano hoki o te honore ko te ngakau papaku.

13 Ko te tangata e whakahoki kupu ana i te mea kahore ano ia i rongo noa, he mahi wairangi tera nana, he hanga whakama.

14 E whakamanawanui te wairua o te tangata ki tona mate; tena ko te wairua maru, ko wai e kaha ki tera?

15 Ka whiwhi te ngakau o te tangata matau ki te mohio; e rapu ana hoki te taringa o nga whakaaro nui ki te mohio.

16 Ma te mea tuku noa a te tangata ka watea ai he wahi mona, ka kawea hoki ia e tera ki te aroaro o nga tangata nunui.

17 Ko te tangata nana te kupu tuatahi i te whakawa me te mea kei a ia te tika; na ka haere mai tona hoa, kei te rapu i te tikanga o tana.

18 Ma te rota e mutu ai nga tautohe, a ko tera hei tauarai i waenganui o te hunga kaha.

19 Ko te tuakana, teina ranei, i whakatakariritia, pakeke atu i te pa kaha: a ko aua tu ngangare me he tutaki tatau no te whare rangatira.

20 Ka ki te kopu o te tangata i nga hua o tona mangai, ka makona ia i nga hua o ona ngutu.

21 Ko te mate, ko te ora kei te arero: ko te hunga e aroha ana ki tera ka kai i ona hua.

22 Ko te tangata kua kite i te wahine mana, kua kite i te mea pai, kua whiwhi hoki ki ta Ihowa whakapai.

23 He inoi ta te rawakore hanga; he taikaha ia te whakahoki a te tangata taonga.

24 Ko te tangata tini nga hoa aroha e whai ana i te he mona; tera ano ia te hoa aroha, nui atu i to te tuakana, i to te teina, tona piri mai.